Hij krijgt spectaculaire dingen voor elkaar. Antanas Mockus; leraar, filosoof en inmiddels ex-burgemeester van Bogota (Colombia). Bij zijn aantreden in 1995 was Bogota de gevaarlijkste stad ter wereld. Het Zuid-Amerikaanse land werd geteisterd door zo'n beetje alle ellende die wij ons in het Westen kunnen voorstellen: een terreurbeweging, drugshandel, armoede, geweld en corruptie.
Mockus gebruikte vooral creativiteit, humor en het zelfreflecterend vermogen van de inwoners om de problemen in de hoofdstad aan te pakken. Hij veranderde daarmee de werkwijze van de (deels corrupte) politie èn de mentaliteit van de inwoners. Het aantal moorden daalde met 75%. Het wapenbezit daalde. Alle huizen kregen een drinkwatervoorziening en een aansluiting op het riool. Omdat vrouwen zich onveilig voelden in de stad, stelde hij een jaarlijks terugkerende vrouwenavond in. De mannen moeten dan thuis op de kinderen passen terwijl honderdduizenden vrouwen feestvieren. Het nachtelijk geweld daalde op deze "Noche de las Mujeres" met 40 %. Hij stelde een sluitingstijd voor kroegen in en hervormde het belastingstelsel. En toen hij de meest gefortuneerde inwoners opriep vrijwillig een extra belastingbijdrage te betalen gaven 63.000 mensen daar gehoor aan.
Maar zijn meest beroemde stunt is ongetwijfeld het ontslag van 3000 deels corrupte verkeersagenten. Om de enorme verkeerschaos (èn ongelukken) in de stad te bestrijden, bood hij 400 van hen de kans zich om te scholen tot mimespeler. Hun opdracht was verkeersovertreders op speelse wijze belachelijk te maken en hen zo een spiegel voor te houden. Colombianen vinden het erger om voor gek gezet te worden dan om een boete te betalen, was zijn redenering. Hij liet duizenden kaarten drukken met een opgestoken duim op de ene kant en een duim omlaag op de andere. Daarmee konden automobilisten elkaars rijgedrag be- of veroordelen. Hij liet stoepen aanleggen en sterren schilderen op alle plaatsen waar voetgangers waren omgekomen bij een verkeersongeval.
Het was een 'sleutelmoment' in zijn leven, zegt Mockus in het VPRO-programma Wintergasten. "De journalisten aan wie ik het plan uitlegde, zeiden: dat gaat niet werken! Het was een enorme uitdaging. Voor mij waren de mimespelers een symbool voor de gedachte dat mensen de grondwet niet alleen gehoorzamen vanwege bestraffing, maar ook door overreding." Met de mimespelers, zegt Mockus, ontdekte hij de kracht van 'culturele regulatie'. Want het plan werkte; tijdens zijn burgemeesterschap verminderde het aantal verkeersongelukken met meer dan de helft. De documentaire Bogotá Change toont hilarische beelden van witgeschminkte mannen die met theatrale gebaren auto's tot stilstand dwingen. Een prachtig voorbeeld van het inzetten van kunst om maatschappelijke vooruitgang te boeken!
Even doorspoelen naar minuut 1:44" (tot 7.15")... ben nog aan het monteren...
Zondag 20 februari Wintergasten met Antanas Mockus op Nederland 2 om 23:38 uur
Geen opmerkingen:
Een reactie posten