In de hal van wat ooit het Hoofdpostkantoor van Utrecht was,
staat een enorme vleugel. Bezoekers mogen hier vandaag hun talenten ten gehore
brengen. Twee meisjes van een jaar of tien spelen het intro van de Harry Potterfilms.
En dat is bijzonder toepasselijk voor deze opening van wat één van Europa’s
mooiste Centrale Bibliotheken moet gaan worden. In 2018 zal Bibliotheek Utrecht
hier als een feniks uit haar as herrijzen.
Namens Webbieb krijg ik een rondleiding door dit rijksmonument,
vooral beroemd vanwege de paraboolvormige bogen in de centrale hal. Opgeleverd
in 1924 door architect Joseph Crouwel voor de PTT; Staatsbedrijf der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie. In een tijd dat telefoneren via een telefooncentrale
een opkomende trend was. Dat kun je je nu nauwelijks voorstellen maar de PTT legde
omwille van die trend vanuit dit Hoofdkantoor ellenlange dikke ondergrondse
kabels aan naar verschillende plekken in Utrecht.
Verder in de tijd stond ik hier tot 2011 nog in lange
wachtrijen om geld op mijn rekening te storten of andere inmiddels overbodige handelingen
dankzij de digitale revolutie te doen. Het wachten was overigens nooit een
straf. Verre van dat. Kan mijn mobiele telefoon mij tegenwoordig flink afleiden
van mijn directe omgeving, je moet behoorlijk afwezig zijn om niet onder de
indruk te zijn van dit monumentale gebouw met haar symbolische architectuur in
Amsterdamse Schoolstijl. De 17 meter hoge centrale hal is een parel, een ware
kathedraal in de binnenstad van Utrecht. De zes zwarte beelden van Belgisch
hardsteen die er in pronken zijn juwelen op zich. Elk beeld vertegenwoordigt een
continent en daarmee wat ooit de missie was van de PTT; mensen en continenten
met elkaar verbinden door middel van communicatie.
Als storyteller en scriptschrijver mijmer ik graag weg bij dat
idee. Hoeveel liefdevolle, spannende, geheime, gruwelijke, inspirerende en
moedige verhalen moeten hier in dit gebouw hun reis zijn begonnen of hebben vervolgd? Immens veel. En zal de bibliotheek dat evenaren?
Konden al die verhalen vóór 1924 slechts via postkoetsiers
en duiven hun weg gaan, met de komst van dit Postkantoor zette ook globalisering
voet aan wal. De beelden in de centrale hal zijn daar een mooie metafoor voor. De
maagd in het schitterende glas-in-loodraam boven de hoofdingang kijkt naar de
opvliegende postduiven, alsof zij wisten dat hun tijd gekomen was.
Bibliotheek Utrecht wil de missie van de PTT vanaf de
opening in 2018 voortzetten. Zoals de PTT continenten verbond, zo wil de
bibliotheek mensen met elkaar verbinden. Een ontmoetingsplek zijn, vertelt
directeur Ton van Vlimmeren op deze ochtend. Met een bibliotheekcafé, een
kinderatelier, een auditorium, een medialab en E-lounge, een Skoolzone voor
basis- en voortgezetonderwijs. Een plek voor voorstellingen, exposities,
debatten, colleges, vergaderen en ontmoeten. Een centrum voor kennis en
inspiratie met een ‘bruisend cultureel hart’, en een ‘must do when visiting
Utrecht’ voor de toerist. Op de website van Bibliotheek Utrecht vind je een
filmpje waarin de directeur meer vertelt over de bibliotheekplannen. Daar
vind je trouwens ook een virtuele reis door het gebouw in huidige staat. Beide zijn aanraders, maar die laatste alleen voor mensen met
zeebenen…
Van Vlimmeren – deze dagen om verschillende redenen in het
nieuws – opent na de rondleiding officieel het Open Huis samen met
wethouder Jeroen Kreijkamp voor iedereen die geïnteresseerd is. In de hal
sfeerimpressies en plattegronden van de toekomstige bibliotheek. Het ziet er indrukwekkend uit. En er is sympathieke muziek. Onder meer de Band Zonder Verblijfsvergunning
(bestaande uit verschillende in Utrecht opgevangen vluchtelingen) verzorgt een
bijzonder muzikaal optreden. Op allerlei plekken in de hal kunnen mensen hun
ideeën over de toekomstige bibliotheek achterlaten via een tekening of
geschreven bericht. Of zich opgeven voor één van de speciale denktanks Taal
& Literatuur, Ontmoeten & Delen, Werken & Studeren, Experimenteren
& Creëren of Leren & Informeren. In de zaal achter de hal staat een
verdekt opgestelde Babbelbox. In de box mag je een videoboodschap achterlaten
over jouw ideale bibliotheek. Het is er erg stil. Ik kijk om me heen maar ik
zie niemand. Even moet ik denken aan een project dat ik in 2011 bedacht en
begeleidde voor bibliotheek Zeist. Als ervaringsdeskundige met
participatieprojecten maar ook als filmmaker weet ik dat mensen niet makkelijk hun verhaal doen. Zeker niet voor een camera. Daarvoor heb je
enthousiastelingen nodig die hen over de streep trekken. En een vooropgezet
plan. Eenrichtingsverkeer is hierbij niet voldoende. Zoals met de meeste
projecten trouwens. Tweerichtingsverkeer vraagt oprechte, doelgerichte
interesse, enthousiasme en passie. De prachtige symboliek van de architectuur
van dit gebouw weet dat uit te dragen: voor de oplettende toeschouwer blijft
dat niet bij eenrichtingsverkeer. De plannen van Bibliotheek Utrecht zien er
wat dat betreft veelbelovend uit. Als zij dit ook weet uit te dragen door middel van haar
activiteiten en haar medewerkers, dan vind je mij vanaf 2018 in elk geval op de
Neude!
 |
| Impressie in 2018. Als je goed kijkt zie je mij zitten. |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten